Excerpt/Απόσπασμα

 

Του κόσμου τα γυρίσματα π’ ανεβοκατεβαίνουν

Και του τροχού π’ ωρες ψηλά κι ώρες στα βάθη πηαίνουν

 

Με του καιρού τ’ αλλάματα π’ αναπαημό δεν έχουν

Μα στο καλό κ’ εις το κακό περιπατούν και τρέχουν

 

Και των αρμάτω οι ταραχές έχθρητες και τα βάρη

Του έρωτα η μπόρεσι και τσι φιλιάς η χάρη

 

Αυτάνα με κινήσασε την σήμερον ημέρα

Ν’αναθιβάνω και να πώ τα κάμαν και τα φέρα

 

Μια κόρη κι έναν άγγουρο που μπερδευτήκα ομάδι

Σε μια φιλιάν αμάλαγη με δίχως ασχημάδι

 

 

 

The turns of the circle that rise and fall

and the wheel’s that go up high and down deep

 

with the changes of time that never rest

but run to good and evil and advance

 

about the hostilities, suffering and turmoil of war

and of the power of Eros and grace of friendship

 

all these have moved me to tell the story

of what two youths came about and did

 

about a young girl and a youth who got involved

in a beautiful and blameless love…

 

 

ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ

Ο Ερωτόκριτος είναι ένα ρομαντικό-επικό ποίημα που γράφτηκε από τον Βιτζέντζο Κορνάρο που γεννήθηκε στη Σητεία της Κρήτης. Αποτελείται από δέκα χιλιάδες δώδεκα δεκαπεντασύλλαβους στίχους, οι τελευταίοι δώδεκα αναφέρονται στον ποιητή Κορνάρο. Είναι γραμμένο στην Κρητική διάλεκτο. Το κεντρικό θέμα είναι η αγάπη μεταξύ του Ερωτόκριτου (που αναφέρεται σαν Ρώκριτος, Ρωτόκριτος) και της Αρετούσας (που αναφέρεται σαν Αρετή). Γύρω απ’ το θέμα αυτό του έρωτα ανελίσονται και άλλα θέματα, όπως η φιλία, η ανδρεία και το θάρρος.

Ο Ερωτόκριτος του Βιτζέντζου Κορνάρου και η Ερωφίλη του Γιώργου Χορτάντζη, έργο γραμμμένο την ίδια περίοδο, θεωρούνται η Αναγέννηση της Ελληνικής λογοτεχνίας. Επίσης θεωρούνται (αξιολογούνται ως) τα πιο σπουδαία Κρητικά ποιήματα της εποχής αυτής. Στην κυριολεξία αυτά τα δυο ερωτικά ποιήματα αποτελούν τη ραχοκοκκαλιά της κρητικής λογοτεχνίας στα οποία πολλοί μέλλοντικοί ποιητές στήριξαν πολλή από τη δουλειά τους.

Κάτω από τις δυσχερείς συνθήκες της Αθήνας μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και τον εμφύλιο πόλεμο, ένας μαθητής της πέμπτης τάξης, έντεκα χρονών, γιος φτωχού οικοδόμου, θυσιάζει το απογευματινό του παιγνίδι με φίλους της ηλικίας του κι αφιερώνει τους επόμενους οχτώ μήνες στην αντιγραφή του γνωστού ανά τον κόσμο ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΥ, ερωτικό ποίημα δέκα χιλιάδες δώδεκα δεκαπεντασύλλαβους στίχους, ένα κατόρθωμα μοναδικό, με αποτέλεσμα την έκδοση του βιβλίου τούτου, 60 σχεδόν χρόνια μετά την πρώτη του εμφάνιση. Το σπάνιο αυτό βιβλίο είναι διαθέσιμο στην αρχική του χειρόγραφη γραφή για τους εκλεκτικούς συλλέκτες βιβλίων αυτού του είδους. Έκδοση που αποτελείται μόνο από εκατό αριθμημένα αντιτύπα, με αφιέρωση στον εκάστοτε αγοραστή και υπογραφημένα από το Μανώλη Αλυγιζάκη.

Ο επιφανής αστροφυσικός Stephen Hawking προτείνει να σταματήσουμε την έρευνα σχετικά με την τεχνική νοημοσύνη. Και με χαρακτηριστική γλωσσα λέει: “η επιστράτευση του δαίμονα, που θα αυτοδιδάσκεται την τεχνική νοημοσύνη, είναι (… κάτι) πολύ πιο επικίνδυνο κι από την ατομική ενέργεια.”

Η παραπάνω πρόσφατη δήλωση του γνωστού ανά τον κόσμο αστροφυσικού, μου φέρνει στη σκέψη ότι ίσως θα έπρεπε να κάνουμε ένα βήμα προς τα πίσω, να πάρουμε μια βαθειά αναπνοή και να αναλογιστούμε, να επανεξετάσουμε, να αξιολογήσουμε ξανά τί γίνεται ένα γύρω μας και να ξαναεφαρμόσουμε τί σαν άνθρωποι προτιμούμε στη ζωή μας.

Βλέποντας το θέμα αυτό κάτω απ’ το πρίσμα του συγγραφέα, ποιητή, μεταφραστή, επιμελητή κι εκδότη λογοτεχνικών βιβλίων διερωτώμαι αν θα προτιμούσα να διαβάσω ένα βιβλίο σε ψηφιακή μορφή ή ένα κανονικό βιβλίο, ή να βαδίσω ακόμα λίγο πίσω και να προτιμήσω ένα χειρόγραφο βιβλίο, σαν τον ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟ, που αντέγραψα σε ηλικία έντεκα χρονών το 1958.

Το καλοκαίρι του 1958 η οικογένειά μας μετακόμισε από το προάστιο της Αθήνας Περιστέρι στον Άγιο Φανούριο όπου και μείναμε για μερικά χρόνια ώσπου κατάφερε ο πατέρας μου κι έχτισε το πρώτο μας πατρικό σπίτι στη βόρεια μεριά του προαστίου Ίλιον. Το ίδιο καλοκαίρι του 1958 έφερε ο πατέρας μου στο σπίτι ένα αντίτυπο του φημισμένου ποιήματος Ερωτόκριτος. Δεν θυμάμαι πού το βρήκε αλλά θυμάμαι μου είπε πως μπορούσα να το διαβάσω πριν το επιστρέψει στον κάτοχό του.

Έχοντας γνώση της δύσκολης οικονομικής κατάστασης της εποχής εκείνης και γνωρίζοντας ότι ήταν αδύνατο να αποκτήσουμε ένα τέτοιο βιβλίο όχι μόνο το διάβασα αλλά έκατσα και μέρα με τη μέρα, σελίδα με τη σελίδα το αντέγραψα. Όλους τους δέκα χιλιάδες δώδεκα δεκαπεντασύλλαβους στίχους του, και μάλιστα χρησιμοποίησα δυο λογιών χρώμα στυλό μπικ, γι αυτούς που θυμούνται τα χρόνια εκείνα. Πώς να φανταστώ τότε ότι μια μέρα, σχεδόν εξήντα χρόνια αργότερα, το γραφτό μου θα εμφανιζόταν στη μορφή που το βλέπετε σήμερα: ένα από τα σπανιώτερα βιβλία στην ιστορία του κόσμου.

Να κι ένα δείγμα της γραφής μου σε ηλικία έντεκα χρονών, Αθήνα 1958.

 

~ Μανώλης Αλυγιζάκης

Σαν μοναδικό είδος τέχνης το σπάνιο αυτό βιβλίο στην αρχική του χειρόγραφη μορφή είναι διαθέσιμο μόνον από τον εκδότη Libros Libertad για τους λάτρεις των καλών τεχνών και τους εκλεκτικούς συλλέκτες σπανίων βιβλίων. Έκδοση που αποτελείται από μόνον εκατό αριθμημένα αντίτυπα, με αφιέρωση στον εκάστοτε αγοραστή και υπογεγραμμένα από το Μανώλη Αλυγιζάκη και με ασφαλισμένο τρόπο αποστολής σ’ οποιοδήποτε σημείο της υφηλίου.

Tο κάθε αντίτυπο έχει αξιολογηθεί στα 5,000 δολλάρια Καναδά. Ηλεκτρονική σύνδεση με τον εκδότη: info@libroslibertad.ca

www.libroslibertad.ca
www.authormanolis.wordpress.com
www.longhandbooks.com

www.manolisaligizakis.com